සතිපට්ටානය තුල භාවනාවට කොහේදෝ බාධා ඇත්තේ. .12 වන කොටස

සතිපට්ටානය තුල භාවනාවට කොහේදෝ බාධා ඇත්තේ. .12 වන කොටස දැහැන් ගතවීම 

 12 වන කොටස දැහැන් ගතවීම - ප්‍රථම ධ්‍යානය 

දැන් තමා තම සිත ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශයටම  පමණක් සිමා කර ඇතැයි සිරිදාසට සිතින. මෙසේ තමා තම සිත එකම අරමුණක පිහිටවීම ගැන ඔහුට ඇතිවුයේ මහත් සතුටකි. තම සිත එකම අරමුණු ගත කල වෙනත් අවස්ථා ගැන සිතන විට ඒ තමා  ඉතා හොඳින් සුදානම්වූ විභාග වලට ලියු අවස්ථා වලදී  බව සිරිපාලට දනින.  එහෙත් එකී අවස්ථා වලදී ඔහුට දැනුනේ සතුටක් නම් නොවේ. දන්නා කරුණු ටික අසා ඇති ප්‍රශ්නයට ලියන උත්තරය ලෙසින් ගොනු කිරීමේ සහ සංවිධානය කිරීමේ ගැටලුව සහ කියවන්න පුළුවන් ඇත අකුරු වලට ඒවා පෙරලීමේ භීතිය පමණි. 

"චිත්ත පටිසංවේදී අස්ස සිස්සාමි පජානාති "

"චිත්ත පටිසංවේදී පස්ස සිස්සාමි පජානාති "

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත දැනගනිමින් හුස්ම ගනිමි 

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත දැනගනිමින් හුස්ම හෙලමි 

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත දැනගනිමින් හුස්ම ගනිමි 

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත දැනගනිමින් හුස්ම හෙලමි 

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත මනා කොට දැනගනිමින් හුස්ම ගනිමි 

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත මනා කොට දැනගනිමින් හුස්ම හෙලමි 

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත මනා කොට දැනගනිමින් හුස්ම ගනිමි 

ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශ සිත මනා කොට දැනගනිමින් හුස්ම හෙලමි 

පළමු ධ්‍යාන සිතේ විතක්ක,විචාර,ප්‍රීති,සුඛ සහ එකග්ගතා නමින්  අනු කොටස් 5ක්ම  තිබෙන බව සිරිදාස දැනටමත් දනී. ආශ්වාශය  ප්‍රශ්වාශය ගැනම සිතීම විතක්කය බවත් එය ක්‍රමානුකුලව සිදුවන බවට සෝදිසියෙන් බලා සිටීම විචාරය බවත් නිරවුල්ව එත්තු ගත් සිරිදාස ප්‍රීති සුඛ එකග්ගතා යන පදයන්හි තේරුම අනායාසයෙන්ම වටහා ගති. බුදුන් වහන්සේ විසින් ආනාපානසති සුත්‍රය ප්‍රගුණ කිරීමට නිදේශ කර ඇත්තේ බුද්ධිමතුන්ට පමණක් බව අසා ඇති සිරිදාස දැන් තමන්ටද ආනාපානසති සුත්‍රය තේරුම් ගැනීමට හැකිවිම තුලින් තමාද   බුද්ධිමතෙකු බවට පත්ව ඇතැයි සිතා සතුටු විය. 

පළමු ධ්‍යාන සිත මැනවින් ස්තිරව පැවතීමට   නම් එය කාමච්චන්ද , ව්‍යාපාද, ථිනමිද්ධ, උද්ධච්ච කුකුච්ච සහ විචිකිච්චා වශයෙන් විස්තර වන පංච නීවරණයන්ගෙන් තුරන්වූ  එකක් විය යුතු බවද දන්නා සිරිදාස එම පංච නිවාරණ එකිනෙක බැගින් ගෙන දැන් ඒවා තම සිතේ ක්‍රියාත්මකව තිබෙනවාද යන්න විමසා බැලීමට පටන් ගති. සිරිදාස මෙවර   පළමුව විමසුවේ කාමච්චන්ද යන නිවාරණයය . එය මැනවින් විමසු සිරිදාසට දැන් තම සිතේ කුමනාකාරයක හෝ කාමයන්ට අදාළ සිතුවිලි පැන නැගී නැති බවට ස්ථිර කර ගත්තේය.

 දෙවනුව ව්‍යාපාද නිවාරණය ගැන  විමසු ඔහු තම සිතේ ගැටීම් (පටිඝය)ඇති කරන සිතුවිලි දැන් පැන නැගී  තිබේද යන්න මුලින්ම විමසුවේ තරහ මතුවිටම පළමුව සිතේ ගැටීම් (පටිඝය) ඇති කරන්නාවූ  සිතුවිලි මතු විය  යුතු යයි ඔහු දන්නා නිසාය. එමෙන්ම ගැටීම් සිතුවිලි  (පටිඝය) පාලනය නොකල හොත්  එය පසුපසින් තරහව   (ව්‍යාපාදය) බැඳී ගොනු පසුපසින් ඇදෙන කරත්තය මෙන් අනිවාර්‍යයෙන්ම  මතුවනු ඇතැයිද ඔහු තවදුරටත්  දැනගති.දැන්  තම සිත තුල පටිඝයහෝ පටිඝය පසුපසින් එන   තරහව   (ව්‍යාපාදය) යන සිතුවිලි  පැන නැගී නැති බව දැනගැනීම සිරිදාසට අත්වූ මහත් සැනසිල්ලක් විය.

ඉන් පසු ඔහුගේ  විමසීමට භාජන වුයේ ථිනමිද්ධ යයි. තමා සිත මැනවින් විමසු ඔහුට එතුල අලස බව නැති බවත් සිත නින්දට පත් නොවී නමුත් ප්‍රානවත්වී ඇති බවත් සැකහැර දැනගති. නින්දට පත්වූ සිත ථිනමිද්ධ රහිත සිත යයි වැරදියට තේරුම් ගත් සමහරු එම නින්දට පත්ව සිතම වැඩිම  තුලින් මහත් වැරදි සතුටක් ලබන බවත් ඔහු අසා ඇත. එබැවින් දැන් තමන් එම වැරැද්ද නොකර නිවැරදිව සිටින බව දැනීමෙන් සතුටට පත්විය.  

  

උද්ධච්ච (සිත විසිරව  පැවතීම)

 -  පෙර දිනකදී සිදු කල පාප ක්‍රියා නිසා දැන් තමා ආනාපාන සති                   භාවනාව වැඩිමට නුසුදුසුය යනුවෙන් හැඟෙන  සිතුවිලි දැන් තම 

     සිතේ මතුවී ඇද්දැයි විමසු අතීතයේ එවැනි අද්දැකීම් තමාට තිබුනත්          දැන් එකී සිතුවිලි අතරේ අතරමං නොවීමටත් ඒවා පමණක් නොව

     ආශ්වාශය ප්‍රස්වාශය හැර අන් කිසිදු සිතුවිල්ලක් දැන් තම සිතේ

     පැනනැගී නැති බව සිරිදාස තහවුරු කර  ගති. එබැවින් විසිර ගිය

     සිතකින් තොරව ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශය සිහි කලහැක.  

කුකුච්ච (සිතේ මැලි බවක් ඇතිවීම) 

 -    පෙර දිනකදී සිදු කල පාප ක්‍රියා නිසා දැන් තමා ආනාපාන සති                භාවනාව වැඩිමට නුසුදුසුය යනුවෙන් මැලි බවක් දක්වන සිතුවිලි 

     දැන් තම සිතේ මතුවී ඇද්දැයි ඔහුට විමසු අතීතයේ එවැනි

     අද්දැකීම් තමාට තිබුනත් දැන් එකී  සිතුවිලි දැන් තමසිතේ පැන

     නැගී නැති   බව සිරිදාස තහවුරු කර  ගති.එබැවින් විසිර ගිය සිතකින්

     තොරව ආශ්වාශ ප්‍රශ්වාශය සිහි කලහැක.  

විචිකිච්චා -  (සැකය)

  -   බුදුන් ගැන  සැක කිරීම,දහම ගැන සැක කිරීම, සඟුන් ගැන සැක 

      කිරීම, පෙර භවයක් තිබුනේද යන්න ගැන සැක කිරීම,මරණින්  මතු

      භවයක් තිබේද යන්න ගැන සැක කිරීම, පෙර  භවයන් තිබුනේද ගැන

     සැක කිරීම, මතු  භවයන් තිබෙන්නේද ගැන සැක කිරීම, පෙර හා පසු        භවයන් තිබෙන්නේද යන්න  සැක කිරීම, කර්මය සැක කිරීම,කර්ම 

     ඵල ගැන සැක කිරීම,  පුර්වාචාරින් ගැන සැක කිරීම, කල්‍යාණ මිතුරන්

    සැකකිරීම ආදී දශ සැකයන් තම සිත තුල තිබෙනවාදැයි  විමසිය. 

    බුදුන්  වහන්සේ  ගැන විමසු ඔහු බුදුන් වහන්සේ ගැන හෝ බෝධි 

    සත්‍වයන් වහන්සේ ගැන හෝ බෝධි      සත්‍වයන්    වහන්සේ  විසින්   

    පිරු දශ පාරමිතා,  දශ පාරමිතා,  දශ පරමාර්ථ පාරමිතා,ගැන  හෝ

    සැකයක් තම සිත තුල නැති බවට   සහතික විය.

   දහම ගැනද ඔහු තුල සැකයක් නැත. එය දර්ශනයක් මෙන්ම ඇදහිමක්ද

   වන බව ඔහුට වැටහී තිබිණ. තම ගැලවීම ඇත්තේ ධර්මය කියාදී ඇති      පරිදි දාන,ශීල භාවනා කරන අයුරු ශර්ධාවෙන් පිළිගෙන එය ඒ 

   ආකාරයෙන්ම අනුගමනය කිරීමෙන් බව ඔහු සිතීය. 

     සඟුන් ගැනද ඔහු තුල කිසිදු සැකයක් නැත. දුසිවත් වත් භික්ෂුන් 

  වහන්සේ නමක් උවත් මුලික කරුණු 10කින්  හා උප කරුනු 10කින්      දුසිල්වත් මිනිසාට වඩා ඉහල බව ඔහු මිලින්ද ප්‍රශ්නය අධ්‍යනය කිරීමෙන්   ඉගෙන ඇත. දානයකදී හෝ පිරිතකදී ගෙදරට වඩම්මන, දෙපා දෝවනය  කර, සුදු ඇතිරිල්ලක් දැමු අසුනක් මත වැඩ හිඳුවන බික්ෂුන් වහන්සේ   බසයකදී මුන ගැසුණු විට(හඳුනා ගත්තේ නැති උනත්) උන්වහන්සේ හා   එක පෙලට වාඩිවී සිටින්නට තරම් තමා සතු ගුනවත් බවක් ඇතැයි නොසිතන සිරිදාස පුරුද්දක් වශයෙන් එම අසුනේ හිඳ ගන්නේ නැත. දුසිවත් භික්ෂුන් වහන්සේ නමකගේ එම දුසිල්වත් ඇවතුම් පැවතුම් එකී හිමියන් විසින් මතුවට විපාක දීමට හේතුකාරක වන කර්ම රැස් කිරීමක් වන බව දන්නා සිරිදාස එවැන්නන් ගැන සිතමින් තමන් අකුශලයන් රැස් කර ගැනීමට උනන්දු නොවිය යුතු යයි සිතිය.

 

  පෙර හා මතු භවයන්පැවතීම ද ගැන සැකයක් ඔහු තුල නොමැත. 

   එමෙන්ම කර්මය මෙන්ම  සුභ සහ  අසුභ කර්ම ඵලද ඔහු විශ්වාස කරයි.  පෙර ආචාර්ය වරුන්ගේ යහපත් ප්‍රයත්තන් නිසා ධර්ම පොත් ලිවිම සහ ඒවා රැක ගැනීම නොසිදුවී නම් එකි පොත් අද ඔහු කියවන්නේ කෙසේද? කල්‍යාණ මිත්‍රයන් වීසින් ඒ පොත් සහ එම කරුණු පරිශීලනය කර වටිනා දහම් පණිවිඩ  අන්තර්ජාල ගත නොකරන්නට එකී පොත් මෙන්ම එකී වටිනා දහම් පණිවිඩ  මෙතරම් ලෙහෙසියෙන් ඔහු පරිහරණය කරන්නේ කෙසේද? 

තම සිතේ දශ වැදෑරුම් සැකයන් ප්‍රහාණය වී ඇති බව පසක් කර ගන්නා සිරිදාස සියලුම නිරවරණයන් ඉවත් කිරීමෙන් දැන් තමා නියත  වශයෙන්ම පළමු දැහැනේ ස්ථිරවම පිහිටා සිටින බව සිතීය.